Waar liep je tegenaan voordat je aan het traject begon?

Anne: “Voordat ik Lizette tegenkwam was ik oprecht een hoopje ellende. Dat is lelijk om te zeggen over mezelf, maar ik was alleen maar aan het overleven, in plaats van aan het leven. Ik had enorme last van paniekaanvallen, meerdere keren per dag. Ik was de hele dag angstig, was het niet over wat ik voelde of meemaakte, dan was het wel over wat ik zou kúnnen gaan voelen of meemaken. Ik was bang voor de toekomst, bang voor wat mensen van me zouden vinden, bang om niet goed genoeg te zijn, bang voor mezelf. Kortom: ik was bang voor het leven.

Ik vond mezelf maar raar en het irriteerde me dat ik was zoals ik was. Hierdoor stond mijn leven stil. Vanwege alle stress had ik ondergewicht waar ik maar niet vanaf kwam, hoe graag ik ook wilde. Ik had het de hele dag koud, was moe en uitgeput. Ik zag niet voor me hoe ik ooit een leven zou kunnen leven, zónder de hele tijd moeten overleven. Op deze manier doorgaan voelde uitzichtloos en maakte me erg somber. Ik was een stil, ingetogen muisje zonder stem. Letterlijk, ik praatte zelfs zacht. Er zat bijna geen persoonlijkheid meer in, omdat ik mezelf maar zo klein mogelijk maakte om zo onopvallend mogelijk en zoals anderen van me wilden door de wereld te bewegen. Daarnaast was ik in de reguliere zorg volgeplakt met diagnose na diagnose, waarop werd gehandeld met protocol na protocol. Dat werkte niet voor mij. Ik voelde me een proefkonijn en een nummer. Ik werd niet meer als mens gezien, maar als een probleem dat opgelost moest worden. Er moest een verandering komen.”

Hoe ervaarde je de sessies?

“Per ‘toeval’ vond ik Lizettes Instagram account. Daar vond ik veel posts over trauma, maar niet op de manier waarop trauma altijd beschreven wordt. Voordat ik besloot een berichtje te sturen heb ik die berichten wel duizend keer bekeken. Alle lijstjes ben ik afgegaan en ik voelde me zo erkend en gevalideerd in mijn ervaringen, alleen al door erover te lezen. Ik twijfelde enorm, omdat ik al veel hulp had gehad en ik continu van het één in het ander terugviel. Toch stuurde ik haar een berichtje waarin ik aangaf dat ik echt een andere aanpak nodig had en of je me zou kunnen helpen. Ik werd gelijk warm ontvangen en we planden een kennismaking.

Na dat gesprek hoefde ik eigenlijk niet lang meer na te denken. Het voelde goed (achteraf gezien meteen de eerste keer dat ik weer vertrouwde op mijn gevoel) en ik ging het aan. Lizette keek niet naar mij als ‘een casus’. Mijn diagnoses en hoeveel behandelingen ik al gehad had vond ze ook niet belangrijk. Het voelde zo verfrissend om niet meer als ‘probleem’ te worden gezien. Eindelijk werd ik gezien als mens. Eindelijk was er iemand die mij niet raar vond, maar uitlegde dat hoe ik me nu voelde een logisch gevolg was van gebeurtenissen in mijn leven. Mijn gevoeligheid werd eindelijk een keer niet afgekeurd. Ik hoefde eindelijk een keer niet van alles weg te stoppen. Ik kon alles zeggen zonder bang te zijn dat dit gevolgen zou hebben voor het traject. Het was alsof ik eindelijk een keer uit kon ademen.”

‘Het klonk allemaal te mooi om waar te zijn’

Was je sceptisch over de ‘werking’ van het traject?

“Hoewel de keuze voor Lizette goed voelde, was ik toch inderdaad mega sceptisch en bang. Na jarenlang behandelingen in de reguliere hulpverlening, zonder blijvend resultaat, moest ik nog maar zien of dit echt zou werken. Het traject had een vast aantal sessies. Ik dacht gelijk: dat kan toch nooit in zo’n korte tijd? Ik ben al jarenlang bezig in de GGZ en heb daar amper iets bereikt, waarom zou dit dan wel werken?

Het klonk bijna te mooi om waar te zijn. Ik weet ook nog dat ik dacht: ‘Dat doet ze slim, na het traject voelen mensen zich iets beter en dan vallen ze vast weer terug als het afgelopen is en blijven ze sessies afnemen’. Daarnaast was ik ook erg bang voor het ‘voelen’. Ik voelde – volgens mezelf – namelijk óf te veel, óf te weinig. Met mijn ogen dicht zitten en voelen klonk angstaanjagend, plus ik dacht: wat gaat dit nou helpen? Ik heb zo vaak tegen Lizette gezegd ‘ja maar ik voel niks nu, dus het heeft geen zin’. Maar ook dát is voelen. Voelen dat er even niks is. Je lichaam dat je beschermt tegen wat er allemaal is, omdat het niet veilig was om te voelen. Alles heeft een reden en alles is logisch.”

Wat is je bijgebleven van de sessies?

“Ik vond het bijzonder dat elke sessie weer de spijker op de kop sloeg. Lizette zag gewoon dwars door alles wat ik vertelde heen en kon alles wat ik voelde zo goed koppelen. Al voordat ik zelf wist waar bepaalde patronen en gevoelens vandaan kwamen, wist Lizette al precies hoe de vork in de steel zat. Hoe een puinhoop het ook was in mijn eigen hoofd, voor Lizette was het meteen duidelijk. Ook als ik dingen dwars door elkaar heen vertelde, of mezelf mega onduidelijk vond, Lizette snapte het meteen. En ze kan dat ook zo goed en helder teruggeven en dat is zo validerend.

Alles wat ik voelde en heb ervaren is waar en is oké. Dat had ik nog nooit gehoord. Ik heb me altijd veel moeten inhouden en er is veel tegen mij gezegd dat dingen die ik ervaar niet kloppen. Dat ik me niet zo moest aanstellen. Dat ik te gevoelig ben. Dat ik nooit een normaal leven zou kunnen hebben. Dat ik altijd problemen zou houden. Dat er niet te leven valt met iemand zoals ik. Dat is heel verwarrend geweest en heeft me uit verbinding met mezelf gehaald. Lizette heeft me weer terug weten te brengen naar die connectie met mezelf door helder uiteen te zetten hoe het zo is gelopen, en me te erkennen en valideren in mijn ervaringen.

‘Die rust die ik toen voelde leek de stilte voor de storm. Maar die storm kwam nooit’

Ze waardeerde mijn gevoeligheid juist en zag het als iets moois, als een kracht. Lizette kon door alle lagen van verdriet heen zien, en zag wie erachter zat. Ze heeft me laten inzien dat mijn gevoeligheid er juist voor zorgt dat ik enorm empathisch ben, dat ik kan meevoelen met andere mensen. Dat ik de mooie dingen van het leven extra intens mag ervaren. Dat ik mega erg kan genieten van kleine dingen. Lizette heeft me echt weer terug naar mezelf begeleid. Ik ben weer thuis.”

Merkte je iets aan jezelf na een bepaald aantal sessies?

“Eigenlijk kwam de echte verandering pas tegen het einde van het traject aan. Natuurlijk is er gedurende de sessies ook van alles veranderd, maar mijn systeem moest het allemaal nog even verwerken. Ik moest zelf ook alles nog even verwerken. Het was raar om na jarenlange onrust, ineens steeds meer rust te ervaren. Ik heb weleens gezegd dat het voelde alsof het wachten was op de volgende crisis. Deze rust kón gewoon niet waar zijn, dit moest gewoon een periode van stilte voor de storm zijn. Maar dat was het niet, want het bleef rustig en is zo gebleven.

Het traject was afwisselend bij Lizette in de praktijk en online. Het grappige is dat ik aan het einde zonder moeite zelf naar Haarlem toe reed in de auto (ongeveer anderhalf uur), waar ik dit in het begin echt niet durfde vanwege alle spanning in mijn lichaam en het missende vertrouwen in mezelf. Ik dacht er niet eens meer over na aan het einde en stapte zo de auto in om naar Lizette toe te gaan.

Daarnaast vond ik het nog moeilijk om écht te geloven dat mijn gevoelens en ervaringen logisch en kloppend waren. Dat alles wat ik heb meegemaakt en hoe ik me daarover voelde waar is geweest. Dat ik afscheid mocht nemen van alle manipulatie en narigheid van andere mensen, en weer terug mocht komen bij mezelf. Tegen het einde van het traject begon alles wat ik geleerd zich te integreren. Ik durfde toen ook echt keuzes te maken en te gaan leven naar wat ik geleerd had in de sessies.”

Wat neem je altijd mee? Bijvoorbeeld een mooi moment of helpend inzicht

“Eigenlijk zijn er meerdere dingen die ik tot op de dag van vandaag toepas in mijn leven. Allereerst heeft ‘dingen kunnen naast elkaar bestaan’ me enorm geholpen om meer in vrijheid te leven. Ik mag verdrietig zijn over bepaalde keuzes en tegelijkertijd voelen dat het juist was. Ik mag boos zijn op iemand waarvan ik tegelijkertijd veel houd. Ik mag bang zijn voor dingen en er tegelijkertijd veel zin in hebben. Het hoeft niet zo zwart-wit. Het niet meer pushen dat het of het één of het ander moet zijn is zó bevrijdend.

Überhaupt het leren dat mijn ervaringen en gevoelens áltijd waar zijn heeft me mega geholpen. Wat een ander me ook vertelt. Ik hoef niet aan mezelf te twijfelen, want ik voel alles heel helder aan. Alles wat ik voel en alles wat ik heb gevoeld is waar. Mijn lichaam heeft er totaal geen voordeel bij om tegen me te liegen, dat is niet iets wat lichamen doen. Het kan zijn dat je bijvoorbeeld bang bent voor iets irreëels, maar dat betekent niet dat de angst ‘niet waar’ is. Je voelt dat echt en om een reden. Ik ben niet raar of kapot. Alles is zo logisch.

‘Lizette was de allereerste die de paniek niet probeerde weg te krijgen’

Daarnaast heeft ‘ga ervan weg en het blijft, blijf erbij en het gaat weg’ me zo erg geholpen. Ik hoef niks meer weg te duwen of te onderdrukken. Het enige wat mijn emoties willen is gezien worden. De eerste keer dat ik dit heb ervaren was in één van de eerst sessies. Ik had een paniekaanval had bij Lizette op de bank, maar ik voelde totaal geen angst meer. Ze had zó een veilige omgeving gecreëerd, en zo goed uitgelegd wat een paniekaanval eigenlijk is, dat ik niet meer bang was. Voor het eerst wist en voelde ik dat ik veilig was in mijn lichaam. Al was het een moment dat mijn lichaam de controle overnam, ik wist dat het deed wat het moest doen en dat dit een signaal was waar ik naar mocht luisteren. Dat dit een manier was waarop mijn lichaam veel spanning in één keer kwijt moest, net zoals dat heftig inademen nadat je boven water komt ook een manier van je lichaam is om iets in één keer te regelen.

Lizette was de allereerste persoon die de paniek niet probeerde weg te krijgen. Ze was de enige die mij niet op een dwingende toon toesprak om ‘eens even goed te ademen’ door mijn neus of in een zakje. Van haar mocht het er gewoon zijn, ze zei zelfs dat ik erin mee mocht gaan. Geluid mocht maken, en mee mocht bewegen met de trillingen. Ik hoefde het niet weg te stoppen. Vanaf dat moment namen de paniekaanvallen langzaam af. Als het gebeurde, dan gebeurde het, maar was ik niet bang meer. Uiteindelijk zijn de paniekaanvallen gestopt en kon ik, na jarenlang, ook in één keer stoppen met angst remmende medicatie. De paniekaanvallen zijn nooit meer teruggekomen. Af en toe heb ik na heftige emotionele gebeurtenissen nog weleens hevige spanningen, maar dan laat ik mijn lichaam doen wat het moet doen en is het zo over. De mate van spanning van voor het traject is nooit meer teruggekeerd.”

Hoe is je leven nu, na het traject?

“De impact op mijn leven is onbeschrijfelijk. Mijn hele leven is totaal veranderd. Ik ben nu bijna anderhalf jaar verder sinds het afronden van het traject, en ben nog dagelijks dankbaar voor hoe ik nu kan leven. Waar ik eerst de hele dag vast zat in angst, paniek, somberheid, onzekerheid, stress, etc., leef ik nu in zoveel meer rust en vertrouwen. Zelfs na anderhalf jaar ontwikkelen de veranderingen zich nog steeds door. Ik ben absoluut niet teruggevallen in hoe het was, het wordt eigenlijk steeds beter en ik ben elke dag meer en meer mezelf. Er zit zoveel meer persoonlijkheid in wie ik ben. Ik vind het zelfs leuk om steeds meer te ontdekken van wie ik ben, wat ik leuk vind, wat mijn persoonlijke voorkeuren zijn, hoe ik in elkaar zit. En daarnaar leven is echt geweldig, het is zo bevrijdend om jezelf te mogen zijn. Er is ook letterlijk meer van mij, want na jaren op ondergewicht ben ik ook eindelijk weer de nodige kilo’s aangekomen.

Ik kan het soms nog steeds niet geloven dat dit is hoe mijn leven nu is. Ik had nooit durven dromen dat mijn hoofd nu vol zit met toekomstplannen en dankbaarheid, want voorheen zat het vol met angst voor de toekomst en zorgen over hoe ik de dag door zou komen. Niet alleen in mezelf is er veel veranderd, maar mijn hele leven is mee veranderd. Mijn relaties met mensen bijvoorbeeld. Mensen die niet in mijn leven thuishoren of een nare invloed hadden zijn weggevallen. Andere relaties hebben een andere invulling gekregen. Ook heb ik er mooie relaties bij. De relaties die ik nu kan onderhouden als gevolg van hoe ik me ben gaan voelen, is echt iets waar ik dagelijks mijn dankbaarheid over uitspreek. Ik ben weer aanwezig, alsof het lichtje weer aan is gezet. Ik kan weer spontaan met vriendinnen afspreken, in plaats van dat ik me moet druk maken of ik wel genoeg energie zou hebben en of ik geen paniekaanval zou krijgen. Ik héb überhaupt de optie om iets met vriendinnen te doen, omdat er super lieve mensen op mijn pad zijn gekomen en vriendschappen een nieuw leven zijn ingeblazen doordat ik er nu weer ruimte voor heb. Na het traject heb ik voor het eerst in jaren mijn verjaardag weer gevierd. En reken maar dat ik daar heb zitten huilen uit dankbaarheid.

‘Het voelt gewoon alsof ik een tweede kans in het leven heb gekregen’

Maar ook het omgaan met moeilijke situaties of emoties die ik niet fijn vind is zoveel beter te doen dan voordat ik begon. Er hebben zich genoeg lastige situaties voorgedaan in mijn leven sinds ik het traject heb afgerond, want dat is wat bij het leven hoort. Het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn, dat was het niet voor het traject maar ook zeker niet na het traject. Maar ik kan er zo veel beter mee omgaan. Ik weet dat ik het aankan. Ik weet dat ik kan vertrouwen op mezelf, op hoe ik dingen ervaar, en op hoe mijn lichaam reageert. De connectie met mijn lichaam is ook 1000x beter. Ik weet dat wat ik voel altijd waar is. Mijn lichaam liegt niet tegen me, want liegen kent je lichaam niet. Ik weet dat ik moeilijke dingen aan kan, ook als ik bang ben. Het verlamt me niet meer. Ik ben gelukkig met hoe alles is, zowel het mooie als het minder mooie.”

Stel dat er iemand is die jouw verhaal nu leest, en zelf twijfelt aan een traject. Wat zou je diegene willen meegeven?

“Daar kan ik heel kort over zijn: doe het. Echt, dit is de plek waar je moet zijn. Ik kan urenlang doorgaan over hoe helpend dit is en dat dit echt de weg naar vrijheid is (vraag maar aan mijn vriendinnen, die worden gek). Als je mij 2 jaar geleden had gezien en het vergelijkt met hoe ik er nu bij zit, dan is dat echt een wereld van verschil. Het voelt gewoon alsof ik een tweede kans in het leven heb gekregen. Ik zou het echt zo weer doen. Ik snap dat het voor sommige mensen best een vaag iets kan zijn, dingen ‘doorvoelen’. Dat je misschien bang bent voor wat er allemaal omhoog gaat komen. Ik was ook doodsbang. Als alles wat ik onderdrukte eruit moest komen, dat zou ik echt niet aankunnen. Maar echt, Lizette creëert samen met jou een veilige omgeving en een vertrouwen in jezelf dat je het wél aan kunt. Je hoeft geen jarenlange trajecten meer aan te gaan om er maar het minimale uit te halen en terug te vallen als het voorbij is. Dit werkt je leven lang door.”